Ο ωκεανός αποτελεί την μεγαλύτερη πηγή ζωής του πλανήτη. Είναι το οξυγόνο που αναπνέουμε, καταφύγιο για κάποια από τα πιο εντυπωσιακά πλάσματα της γης, χώρος αναψυχής για τους αυτόνομους δύτες, ίσως και το δεύτερο “σπίτι” μας. Με λίγα λόγια είναι ένας από τους κύριους, ταυτόχρονα όμως και πιο εύθραυστους κρίκους στην αλυσίδα της ζωής. Η ανθρώπινη δραστηριότητα, όμως και ιδιαίτερα η χρήση πλαστικών τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να μολύνει τα υποβρύχια οικοσυστήματα παγκοσμίως.
Τα τελευταία 10 χρόνια έχουμε δημιουργήσει περισσότερο πλαστικό από ότι τον τελευταίο αιώνα. Σχεδόν κάθε κομμάτι πλαστικού που δημιουργήθηκε ποτέ, βρίσκεται με κάποια μορφή ακόμα στον πλανήτη. Τα μικρά κομμάτια πλαστικού που επιπλέουν στην επιφάνεια της θάλασσας προήλθαν από μεγαλύτερα κομμάτια που με τον καιρό, λόγω της υπεριώδους ακτινοβολίας, του αλατιού και των κυμάτων διασπάστηκαν σε μικρότερα μέρη, γνωστά πλέον ως “μικροπλαστικά”.
Τα “μικροπλαστικά” έχουν τραχιές, ακανόνιστες επιφάνειες με αποτέλεσμα τα χημικά των βιομηχανιών να κολλούν πάνω τους και να τα κάνουν τοξικά. Όταν οι υδρόβιοι οργανισμοί τρώνε πλαστικό, καθώς δεν μπορούν να το ξεχωρίσουν από τα μικρά ψάρια ή το πλαγκτόν, τρώνε και τις τοξίνες που έχουν κολλήσει πάνω του. Οι τοξίνες περνούν στο αίμα, από εκεί συσσωρεύονται στο λιπώδη ιστό και γύρω από τα ζωτικά όργανα. Όταν χρησιμοποιηθεί το αποθηκευμένο λίπος, οι τοξίνες απελευθερώνονται επηρεάζοντας την αναπαραγωγή, τον μεταβολισμό, την ανάπτυξη, την ηπατική και την νεφρική λειτουργία του ζώου. Επιστήμονες εκτιμούν ότι περισσότερες από τις μισές θαλάσσιες χελώνες και σχεδόν όλα τα θαλάσσια πουλιά έχουν φάει πλαστικό στη ζωή τους.
Κάνοντας τη ζωή μας ευκολότερη καταφέραμε να καταστρέφουμε καθημερινά τη ζωή των υδρόβιων οργανισμών. Ποτέ όμως δεν είναι αργά να αναλάβουμε δράση. Ο καθένας μας μπορεί να κάνει κάτι για να μειώσει την ποσότητα πλαστικού που εισέρχεται στον ωκεανό. Τέσσερις τρόποι με τους οποίους μπορείτε να κάνετε τη διαφορά ξεκινώντας από σήμερα είναι οι παρακάτω:
Μειώστε το πλαστικό μιας χρήσης: Η απόρριψη του πλαστικού από τη ζωή μας είναι αδύνατη, όμως η αντικατάσταση των συσκευασιών μιας χρήσης (ποτήρια του καφέ, πλαστικά μαχαιροπίρουνα, πλαστικές σακούλες, μπουκαλάκια νερού κλπ.) με αντικείμενα πολλαπλών χρήσεων μπορεί να μειώσει δραστικά την ποσότητα πλαστικού που καταλήγει στις θάλασσες.
Ανακυκλώστε σωστά: Εάν η χρήση πλαστικού είναι αναγκαία τότε είναι απαραίτητο να φροντίσουμε για τη σωστή απόρριψή του αφού το χρησιμοποιήσουμε.
Συμμετέχετε ή οργανώστε ένα καθαρισμό ακτών: Η αλλαγή θα έρθει μόνο μέσω της συλλογικής προσπάθειας. Δράσεις καθαρισμού πολλές φορές κινητοποιούν το σύνολο της κοινωνίας να ενδιαφερθεί για το θαλάσσιο οικοσύστημα της περιοχής της.
Ανακαλύψτε οργανισμούς που αντιμετωπίζουν την πλαστική ρύπανση και ενισχύστε τους: Η ενημέρωση είναι κομμάτι της προσφοράς. Αναζητώντας πληροφορίες μπορείτε να βελτιώσετε τις γνώσεις σας γύρω από το πρόβλημα των πλαστικών και ακόμη με μια μικρή δωρεά να ενισχύσετε το έργο πολλών, πρωτοπόρων στο χώρο, οργανισμών.
Οι δύτες αναψυχής αποτελούμε τον δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στο υδάτινο περιβάλλον και την κοινωνία της οποίας είμαστε μέλη. Χρέος μας είναι να μεταδώσουμε την αγάπη μας για την προστασία της θάλασσας, αλλά και μέσω της συμπεριφοράς μας να γίνουμε παραδείγματα προς μίμηση. Εφόδιο είναι οι γνώσεις μας. Προγράμματα, όπως το Dive Against Debris” της PADI προσφέρουν τις απαραίτητες γνώσεις για να αναπτύξουμε μια περιβαλλοντικά υπεύθυνη συμπεριφορά μέσα και έξω από το νερό.
Η προστασία της θάλασσας, λοιπόν μπορεί να συμβεί, όχι μόνο από μία τέλεια οργανωμένη προσπάθεια, αλλά από τις μικρές ατομικές πράξεις του καθενός, που θα οδηγήσουν τελικά σε μία συλλογική αλλαγή στην νοοτροπία μας.
Πηγές:
Plastic Ocean (2016), Craig Leeson : link
Healthy Seas web lab ,”COVID Waste: A New Threat to Oceans”: link
Guest Author: Ανδριάννα Δράκου
